Hiện nay trước diễn biến cực kỳ phức tạp của dịch Covid-19, nền kinh tế của nước ta đang bị ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng. Nhiều doanh nghiệp đang phải ngừng các hoạt động sản xuất kinh doanh và cho nhân viên tạm thời nghỉ làm, thậm chí nghỉ việc hẳn. Lúc này, thông tin về quyền lợi của người lao động nhận được sự quan tâm của rất người. Chính vì vậy, Luật ADZ sẽ đưa ra các trường hợp và quyền lợi của người lao động khi bị nghỉ việc vì dịch Covid-19 ngay trong bài viết dưới đây.
Doanh nghiệp có được cho nhân viên nghỉ việc không lương hay không?
Dựa trên quy định tại Điều 98 Bộ luật Lao động năm 2012 thì người sử dụng lao động được phép cho người lao động nghỉ việc nhưng với điều kiện phải trả lương cho họ. Tiền lương nghỉ việc được quy định như sau:
- Nếu do lỗi của bên sử dụng lao động thì người lao động sẽ được trả đủ lương.
- Nếu lỗi thuộc về người lao động thì người đó không được nhận lương; những người lao động khác trong cùng cơ quan phải nghỉ việc thì vẫn được trả theo mức mà hai bên đã thỏa thuận nhưng không được thấp hơn mức tối thiểu vùng.
- Nếu do sự cố điện, nước mà không phải do lỗi của cả người sử dụng lao động và người lao động hay vì nguyên nhân khách quan như thiên tai, hỏa hoạn, lũ lụt, dịch bệnh nguy hiểm,… thì tiền lương nghỉ việc sẽ do hai bên thỏa thuận nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.
Tóm lại, theo như những thông tin đã nêu trên, nếu người lao động buộc phải nghỉ việc do ảnh hưởng của dịch Covid-19 thì sẽ được trả lương theo sự thỏa thuận giữa họ và doanh nghiệp, nhưng với điều kiện tiền lương nhận được không thấp hơn lương tối thiểu vùng.
Các mức lương tối thiểu vùng
Mức lương tối thiểu vùng hiện nay đã được quy định rõ tại Điều 3 Nghị định 90 năm 2019, đó là:
- Vùng I: Mức 4.420.000 đồng/tháng.
- Vùng II: Mức 3.920.000 đồng/tháng.
- Vùng III: Mức 3.430.000 đồng/tháng.
- Vùng IV: Mức 3.070.000 đồng/tháng.
Nếu doanh nghiệp chấm dứt hợp đồng lao động của nhân viên vì dịch bệnh thì sao?
Bên cạnh việc cho nhân viên tạm thời nghỉ việc, nhiều doanh nghiệp còn tự ý chấm hợp đồng lao động của nhân viên trước thời hạn. Lý do được đưa ra là do ảnh hưởng quá nghiêm trọng của dịch Covid-19 đến quá trình sản xuất và kinh doanh, cho nên doanh nghiệp đang gặp những tổn thất nặng nề.
Xét về mặt pháp luật thì doanh nghiệp hoàn toàn có quyền làm điều này. Tại điểm c khoản 1 Điều 38 Bộ luật Lao động năm 2012 giải trình rõ: Người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác (dịch bệnh, địch họa…), mà người sử dụng lao động đã tìm mọi cách để khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc.
Vì vậy, trong tình huống xảy ra dịch bệnh, doanh nghiệp có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với nhân viên.
Tuy nhiên, trước khi thực hiện điều này, người sử dụng lao động phải thông báo cho người lao động biết trước:
- Ít nhất 45 ngày đối với những hợp đồng lao động không xác định thời gian.
- Ít nhất 30 ngày đối với những hợp đồng lao động có xác định thời gian.
- Ít nhất 03 ngày đối với những hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định nào đó có thời hạn dưới 12 tháng.
Hơn nữa, người lao động làm việc thường xuyên đủ 12 tháng trở lên thì sẽ được nhận trợ cấp thôi việc. Mức trợ cấp mỗi năm làm tính bằng một nửa tháng lương.
Trong đó, thời gian làm việc để tính trợ cấp thôi việc là tổng thời gian mà người lao động đã làm việc thực tế cho người sử dụng lao động, trừ đi khoảng thời gian đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp và thời gian người sử dụng lao động đã chi trả trợ cấp thôi việc trước đó.
Tiền lương để tính trợ cấp là tiền lương trung bình quân theo hợp đồng lao động của 6 tháng liền kề trước khi mà người lao động nghỉ việc.
Chế độ lương của người lao động khi bị cách ly vì dịch Covid-19
Như chúng tôi đã đề cập ở phía trên, khi người lao động đang làm việc bình thường nhưng phải nghỉ việc do bị cách ly vì dịch bệnh (không phải do lỗi của người lao động cũng như người sử dụng lao động) thì người lao động sẽ được hưởng mức lương nghỉ việc dựa trên mức thỏa thuận của hai bên nhưng không thấp hơn mức lương cơ bản tối thiểu vùng.
Hơn thế nữa, tại khoản 2 Điều 130 Bộ luật Lao động năm 2012, nếu người lao động phải nghỉ làm vì bị cách ly làm ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh, thậm chí là gây thiệt hại thì họ cũng không phải bồi thường.
Chế độ bảo hiểm dành cho người lao động bị cách ly bởi dịch Covid-19
Theo Công văn 422/BHXH-CSXH ngày 13/2/2020, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã đề xuất với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đồng ý với việc những người bị cách ly y tế để theo dõi quyết định của cơ quan có thẩm quyền sẽ được hưởng chế độ ốm đau trong thời gian bị cách ly. Điều này cụ thể như sau:
Về hồ sơ hưởng chế độ ốm đau
Trong bộ hồ sơ đề nghị hưởng chế độ ốm đau cần có đầy đủ các giấy tờ:
- Giấy ra viện trong trường hợp điều trị nội trú.
- Với trường hợp điều trị ngoại trú cần có: giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng Bảo hiểm xã hội hoặc giấy ra viện có chỉ định của y bác sĩ điều trị cho nghỉ thêm sau thời gian đã điều trị nội trú.
- Giấy chứng nhận thời gian tuân thủ cách lý y tế do cơ sở thực hiện việc cách ly y tế đó cấp trong trường hợp người lao động cách ly tại cơ sở.
- Trong trường hợp người lao động cách ly tại nhà cần có giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội được cấp bởi trạm y tế, xã, phường, thị trấn tại nơi mà người lao động đang cư trú.
Về chế độ ốm đau của người lao động
Ngày nghỉ chế độ ốm đau của người lao động đã được quy định rõ tại Điều 26 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014. Cụ thể:
- 30 ngày/năm nếu người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội dưới 15 năm.
- 40 ngày/năm nếu người lao động đã đóng đủ bảo hiểm xã hội đủ từ 15 năm đến 30 năm.
- 60 ngày/năm nếu người lao động đã đóng đủ bảo hiểm xã hội đủ từ 30 năm trở nên và làm việc trong điều kiện bình thường.
Ngoài ra, khi người lao động làm việc ở ngành nghề, công việc nặng nhọc hoặc độc hại thì họ sẽ được nghỉ thêm 10 ngày/năm.
Mức hưởng chế độ ốm đau được tính theo tháng và bằng 75% mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc. Nếu người lao động nghỉ theo ngày thì mức trợ cấp ốm đau một ngày sẽ bằng mức trợ cấp theo tháng và chia cho 24 ngày.
>>XEM THÊM: Tìm hiểu về bảo hiểm xã hội điện tử
Trên đây là tất cả những thông tin về quyền lợi của người lao động khi nghỉ việc vì dịch Covid-19 mà Luật ADZ đã tổng hợp. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh, người lao động nên tuân thủ mọi quy định, khuyến cáo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ y tế,… Cùng chung tay đẩy lùi đại dịch!
